کتاب صوتی یا کتاب کاغذی؟ آیا خواندن کتاب صوتی بازدهی پایین تری دارد؟ آیا باید فقط کتاب کاغذی بخوانیم؟ اینها برخی از سوالاتی هستند که در این مقاله به آن پاسخ میدهیم و قصد دارم تفاوت بین کتاب صوتی و کتاب کاغذی را خیلی ساده بیان کنیم.
هدف من از مطالعه کتابهای غیرداستانی یادگیری و کسب دانش و اطلاعات است. در مورد کتابهای داستانی هدفم عموما لذت بردن است. البته این لذت همراه است با یادگرفتن لغات و اصطلاحات جدید و نیز آشنایی با مکان‌ها و شهرها و مردم و تجربه‌های زیسته مختلف.
به طور کلی با خواندن افق‌های فکرم را گسترش می‌دهم، به سرزمین‌های جدید سفر می‌کنم، همصحبت شخصیت‌های تخیلی زاده‌ی ذهن نویسنده‌ی رمان می‌شوم و با احساسات مختلف انسانی آشنا می‌شوم. با علوم مختلف آشنا می‌شوم و آنها را در زندگی‌ام به کار می‌گیرم، حداقل مطلع می‌شوم که وجود دارند و این مهم است.
در همه این موارد واسطه‌ی انتقال اطلاعات در درجه دوم اهمیت قرار دارد. هدف اصلی کسب معلومات و کسب تجربیات ذهنی جدید است.
بی شک کتاب کاغذی نسبت به کتاب صوتی مزایای خود را دارد که در اینجا به چند مورد از مزایای کتاب کاغذی اشاره می کنیم تا با لذت بیشتری کتابخوانی کنید 🙂
در یک بعدازظهر زمستانی برای اهالی کتاب هیچ‌وسیله‌ای نمی‌تواند جایگزین یک کتاب خوب شود؛ یک صندلی راحت، یک کتاب خوب و یک فنجان چای یا قهوه! برای یک فرد اهل مطالعه حتی بوی کتاب و کاغذ حس آرامش به همراه دارد، احساسی که یک کتاب الکترونیکی هرگز نمی‌تواند منتقل کند. حتی عموم مردم و کسانی که فقط کتابهای درسی را می‌خوانند تمایل بیشتری به استفاده از کتاب کاغذی دارند.
نگاه کردن به یک صفحه نمایش به مدت طولانی، عوارضی مانند خستگی و آسیب چشم، خستگی ذهنی و اختلالات خواب را به همراه دارد در حالی که مطالعه از روی کاغذ هیچکدام از مشکلات گفته شده را در پی ندارد، البته خستگی فیزیکی در نتیجه حالت نشستن هم ممکن است از عوارض مطالعه به مدت طولانی به شمار بیاید که ارتباطی با الکترونیکی یا کاغذی بودن کتاب ندارد! عوارض نگاه کردن طولانی مدت به صفحات نمایش در کودکان شدت و اهمیت بیشتری دارد.
یک تحقیق نشان داده است که با خواندن کتابهای الکترونیکی میزان یادگیری کاهش می‌یابد، در این پژوهش از یک گروه ۲۵ نفری خواسته شد که یک کتاب ۲۸ صفحه‌ای را در کتابخوان Kindle بخوانند و یک گروه ۲۵ نفری دیگر هم همان کتاب را از روی کتاب کاغذی مطالعه کردند؛ سپس از آنها خواسته شد که ۱۴ رویداد از داستان را به ترتیب زمان وقوع بیان نمایند؛ در این بررسی عملکرد خوانندگان کتابهای کاغذی بسیار بهتر بود. یک بررسی دیگر هم در دانشگاه Stavanger نروژ بر روی گروهی از دانشجویان انجام گرفت و نشان داد که مطالعه از روی کاغذ یادگیری بهتری به دنبال دارد.
خواندن یک کتاب کاغذی نیاز به هیچ وسیله‌ای به جز خود کتاب ندارد؛ همچنین تمامی افراد به سادگی می‌توانند از آن استفاده کنند بدون آن که نگران تمام شدن شارژ باشند!
الان که باهم درمورد فواید کتاب کاغذی صحبت کردیم بهتر است کمی هم از مزایای کتاب صوتی بگوییم.
قیمت کتابهای الکترونیکی را در اپلیکیش‌های کتابخوان بررسی کنید، این کتابها به دلیل حذف هزینه‌های کاغذ و چاپ قیمت پایین‌تری از کتابهای کاغذی دارند و بنابراین تعداد بیشتری از مردم می‌توانند از آنها استفاده کنند؛ همچنین بسیاری از کتابهای الکترونیکی به صورت رایگان منتشر می‌شوند (به صورت قانونی) ، در حالی که این موضوع در مورد کتابهای چاپی امکان ندارد.
همان طور که می‌دانید کاغذ از درختان به دست می‌آید و انتشار محتوای الکترونیکی به جای چاپ آنها می‌تواند موجب صرفه‌جویی در مصرف کاغذ، جلوگیری از قطع بیشتر درختان و آسیب کمتر به محیط زیست شود. شاید در نگاه اول این موضوع کم‌اهمیت به نظر برسد اما یقینا در ابعاد و حجم گسترده چاپ کتابها و بخصوص روزنامه‌های پرتیراژ مصرف کاغذ بسیار زیاد خواهد بود.
کتابهای الکترونیکی به آسانی آپدیت می‌شوند و نسخه‌های جدید آنها در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و معمولا این کار هزینه‌ای هم ندارد درحالی که داشتن نسخه‌های جدید از یک کتاب مستلزم صرف هزینه و خرید دوباره آن است.
کتاب الکترونیکی حجم و وزن فیزیکی ندارد، هزاران و حتی میلیون‌ها صفحه کتاب می‌توانند در یک دستگاه موبایل یا تبلت به صورت همیشگی به همراه ما باشند؛ حال آن که در بسیاری از موارد حتی نمی‌توانیم یک کتاب کوچک را به همراه داشته باشیم. همچنین استفاده از این نوع کتابها با توجه به امکانات متنوع اپلیکیشن‌های کتاب خوان بسیار آسان است. نشانه‌گذاری، حفظ کتاب در صفحه خوانده شده، امکان جستجوی کلمات و عناوین و…. از مزایایی هستند که در کتاب چاپی وجود ندارند.
کتاب صوتی رایگان هم مانند کتابهای چاپی قابل حمل هستند اما به روشی متفاوت. در مورد کتابهای صوتی رایگان شما می توانید کتابهای بیشتری را به همراه داشته باشید.
- این کتابها را با خود به اتومبیلتان ببرید! در سفرهای جاده ای ، در رفت و آمد به سر کارتان ، مدرسه و در حال اجرای فعالیتهایتان آنها را همراه خود داشته باشید.
- همچنین کتاب صوتی رایگان برای گوش کردن در زمان پیاده روی ، دویدن و ورزش کردن بسیار مناسب است.
- به کتابهای صوتی وقتی که در حال رنگ کردن منزل ، انجام کارهای خانه ، تمیز کاری ، لباسشویی و … هستید، گوش کنید.
- فکر کنید ببینید که چه تعداد کتابی را می توانید بخوانید در حالی که دارید کارهای دیگرتان را هم انجام می دهید.
- در حالی که دارید هنگام صبح برای بیرون رفتن آماده می شوید ، وقتی که دارید برای خوابیدن آماده می شوید به کتاب صوتی رایگان گوش کنید. شما می توانید زمانهای خیلی بیشتری را برای گوش دادن پیدا کنید.
با این حال هنوز هم بعضی از کتاب‌خوان‌ها معتقدند حاضرند قید همه این مزایا را بزنند و کتاب کاغذی‌شان را داشته باشند. کتاب کاغذی رنگ و بوی خودش را دارد؛ حال و هوایی ویژه.
شاید دوست داشته باشید یک کتاب را، دقیقا در معنای فیزیکی‌اش در دست بگیرید، بتوانید زیر کلمات خط بکشید، فرسوده شدن تدریجی این کتابها را ببینید، ببینید که مثلا یک نفر در صفحه اول کتاب برای‌تان به تاریخ بیست سال قبل یک یادگاری نوشته و هزار چیز دیگر. برای بعضی‌ها کتاب باید دقیقا یک شی باشد و به اندازه یک شی ارزشمند هم شیفته‌اش هستند. آنها از جمع شدن کتابها لذت می‌برند، از ساختن یک کتابخانه که شاید خود یادآور دورانی از زندگی و دل‌مشغولی‌های‌شان باشد.
خب الان وقشته یک نوع مقایسه کوتاه و لیستی هم در این مورد داشته باشیم.
- امکان شخصی‌سازی دارد. می‌توانیم امضایش کنیم یا رویش یادگاری بنویسیم.
- تک منظوره است. فقط کتاب است.
- می‌توان فورا کتاب را تورق کرد و در آن پس و پیش رفت.
- کتاب کاغذی را راحت می‌شود در دست گرفت.
- نیازی به برق و باطری ندارد.
- «حجم» و «جسم» دارد.
- می‌توانیم لمسش کنیم.
- رعایت حقوق مولف بواسطه امکان کنترل انتشار فیزیکی راحت است.
- می‌شود با کتابها یک کتابخانه ساخت.
- قرض دادن آن آسان است.
- بواسطه میلیون‌ها سال تکامل به اجسام فیزیکی عادت داریم.
- می‌تواند سنگین باشد.
- «وزن» دارد پس محدودیت جابجایی دارد.
- تغییر قلم و ترکیب و صفحه‌بندی امکان‌ناپذیر است.
- تولید آن آسان نیست. هرکسی نمی‌تواند کتاب چاپ کند.
- وابسته به سیستم توزیع و نظارت و بازرسی است.
- «حجم» دارد. جا می‌گیرد.
- تکثیر آن نیاز به کاغذ و چاپ دارد.
- جستجوی محتوای آن مشکل است.
- محتوا به شیوه نمایش وابسته است.
- می‌توان مانع انتشارش شد.
- لغتنامه توکار ندارد.
- محدودیت انتشار جغرافیایی دارد و انتقال اطلاعات را کند می‌کند.
- هنگام رانندگی و سفر یا در حال ایستاده امکان مطالعه نیست یا کم است.
- امکان گوش دادن در حالت ایستاده و هنگام انجام سایر فعالیت‌ها.
- در تاریکی هم می‌توان کتاب صوتی گوش کرد.
- امکان گوش دادن به کتاب داخل اتوبوس و قطار («خواندن» حین حرکت برای خیلی‌ها باعث سردرد و حالت تهوع می‌شود).
- لغتنامه توکار ندارد.
- امکان نت‌برداری نیست یا خیلی ضعیف است.
- امکان جستجو نیست یا خیلی ضعیف است.
- معمولا وابسته به سیستم‌های تولید محتوای بسته است، مانند آمازون.
- امکان به اشتراک‌گذاری نیست یا ضعیف است. باید صدها مگابایت داده جابجا شود.
